VASİLİ GRİGORYEVİÇ ZAYTSEV

 

Vasili Grigoryeviç Zaytsev, ya da Vasya 23 Mart 1915'te Rusya Çelyabinks Oblastı, Yeleninka'da küçük bir köyde doğmuştur. Çocukluğunda dedesi ve abisi gibi avcılık yapan Stalingrad'da önemli bir isim olacağından habersiz Vasili, daha o zamandan usta bir nişancı olmuştur. 12 yaşındayken 4kg'den daha ağır olan av tüfeğiyle ormanda gördüğü kurtun doğru açıya girmesini beklemiş ve tek atışta avını yere sermiştir.

II. Dünya Savaşı'nın meşhur keskin nişancılarından Vasili Zaytsev'in, Stalingrad Panorama Müzesi'nde sergilenen Mosin Nagant marka tüfeği.

Tam bir vatansever olan Zaytsev, 22 yaşında Sovyetler Birliği donanmasına katılmış, 1942'de Almanya'nın Sovyetler Birliği'ne savaş açmasıyla Stalingrad'da savaşmaya gönüllü olmuştur. Savunmanın ilk günlerinde avlanma yeteneklerini şehrin harabelerine uyarlamış ve bu sayede komutanın dikkatini çekmiştir. Komutan, Zaytsev'den bulundukları bölgedeki binanın penceresinden yaklaşık 800 metre ilerde koşan Alman askerini vurmasını emretmiştir. Tek seferde hedefteki Alman askerini ve arkasından koşan iki düşman askerini de yere sererek komutanın emrini yerine getiren Zaytsev daha alayın en başındayken 10 günde 40 Alman askerini öldürerek sembol haline gelmiştir. Bu başarıdan etkilenen komutanlar Kızıl Ordu adına keskin nişancı yetiştirecek yeni bir oluşum başlatmışlardır. İlerleyen süreçlerde Zaytsev, pek çok keskin nişancı yetiştirmiştir. II.Dünya Savaşı'na kadar 3 bine yakın düşman askeri öldürdüğü söylenmektedir.

Zaytsev'de keskin nişancıda olması gereken tüm özellikler vardı. Oldukça soğukkanlı ve zeki biriydi. Uzak mesafeleri net olarak görebiliyor, küçük sesleri bile düşmanı fark etmek için kullanabiliyordu. Düşman davranışlarını gözlemlemek gibi bir tutkusu vardı. Anılarını yazdığı kitabında bir Nazi subayının sığınaktan çıkıp Alman askerlerine güçlü bir şekilde emirler yağdırdığını, subayın son otorite havasını tatmasını izlediğini, yaşamak için sadece saniyeleri olduğuna dair en ufak bir fikri bile olmadığını, her şeyin kendi elinde olduğunu anlatmıştır. Bu anılar Dante'nin Cehennemi'ne benzemektedir. 

Bir keresinde Alman sığınak girişini net olarak görebilmek için  yanmış bir evin çatısına tırmanarak 10 Nazi askerini vurmuştur. Bir başka anısı ise, bir gece Alman cephesinden keskin nişancı atış sesleri duymuş, 20 dakika kadar bölgeyi incelemiş ancak keskin nişancıyı bulamamıştır. Bunun üzerine bir bölgede saklanıp eldivenini düşman keskin nişancının görebileceği şekilde çıkarmış ve düşman keskin nişancı eldiveni hedef sanıp vurmuştur. Merminin eldivene giriş açısını inceleyen Zaytsev, gizlice yerini değiştirmiş ve aynı numarayı tekrarlamıştır. Mermi açılarından keskin nişancının konumunu tespit etmiş, şafak vaktine kadar hareket etmeden beklemiş ve düşman keskin nişancıyı tek atışta vurmuştur.

Bir diğer anısında ise üç gün boyunca takip ettiği bir keskin nişancıdan bahsetmektedir. Bizzat Zaytsev'i öldürmek için özel olarak gönderilen ve bu süreçte 2 Rus askerini öldüren, sürekli yer değiştiren, oldukça yetenekli olan keskin nişancıyı bulmak çok zorlaşmıştı. Zaytsev ve arkadaşı Kulikov ateşin geldiği açıları incelemeye başladı. Camda bir parlama gördüler. Bunun üzerine sopanın ucuna kaskını koyup havaya kaldıran Kulikov'un kaskı vuruldu. Hedefin canlı olup olmadığını kontrol etmek için bakan düşman nişancı saniyeler içinde Zaytsev tarafından vuruldu.

Kamufle olmak için karlı havalarda beyaz, normal havalarda yeşil renkli üniforması ile Stalingrad sokaklarında gizleniyordu. Bazen molozların arasında bazen su borusunun içinde bazen de çatıda saatlerce sabırlı bir şekilde hedefinin menzile girmesini beklerdi. Bulunduğu noktadan birkaç düşman askeri öldürür, hızlı ve sessiz bir şekilde yerini değiştirirdi .Bir diğer taktiği ise; geniş bir bölgeyi üç farklı noktadan her bir noktada keskin nişancı ve  gözlemci olacak şekilde taramaktı.. Böylelikle ekip bölgeyi üç farklı noktadan görebiliyordu. Bu taktik günümüzdeki keskin nişancılar tarafından da kullanılmaktadır.

Stalingrad Savaşı'nda pek çok kilit kişiyi öldüren ve düşmanın elinde bulunan önemli mühimmatları imha eden, üstün yetenekleri sayesinde önemli keskin nişancılar yetiştiren Zaytsev'in bu başarıları morali bozuk olan halkı motive etmek için sürekli kamuoyunda anlatılıyordu. Kızıl Ordu gazetesi Zaytsev'i örnek bir asker olarak tanıtmıştı. 

1943 yılında havan saldırısında gözünden yaralanmış Moskova'ya tedaviye yollanmıştır. İyileştikten sonra ordudaki görevine yüzbaşı olarak savaş alanından çok okulda, yeni keskin nişancılar yetiştirerek devam etmiştir. Seelow Tepeleri Muharebesi'nde ( Sovyet Seelow Berlin Taarruz Harekatı) tekrardan yaralanmıştır ve tam bir vatansever olan Zaytsev ne yazık ki ülkesinin Berlin'e yapacağı son saldıraya katılamamıştır.

Başarılarından dolayı Sovyetler Birliği Kahramanı Nişanı ile ödüllendirilmiştir. Katıldığı tüm savaşlarda 242 kişi öldürdüğü kabul edilse de bazı tarihçiler bu rakamın 400 civarı olduğunu iddia etmektedir. Nazilere karşı direnişin sembolü olan Zaytsev, Sovyetler Birliği dağılmadan 11 gün önce 76 yaşında vefat etmiştir. Taktikleri hala uygulanmakta, kitapları bugün bile Rus Askeri Okullarında okutulmaktadır.