Kayıtlar

RUS BANYOSU

Resim
                                                     Banya (Banyo) eski bir Rus geleneğidir. Bu geleneğe ait ilk yazılı bulgular 945 yılına aittir. Rus banyosunun Türk hamamından farkı nedir? Rus banyasının iyileştirici bir gücü olduğuna inanılırdı çünkü bu banyadaki nem oranı atmosferdeki nem oranına çok yakındı. Nem ve sıcaklık dengeliydi. Banyadan çıkanlar kendilerini daha dinç ve bebek gibi hissederlerdi. Öyle ki Banya için "İnsanın ilk doktoru" denirdi. (İkincisi -tahmin ettiğiniz üzere- votka, üçüncüsü ise sarımsaktı.) Banyaya gitmek Ortaçağ'dan beri yerleşmiş ulusal bir gelenek olarak görülmüştü. Haftada üçten az yıkanan kişiler yabancı olarak görülmüş ve dışlanmıştı.  Banyaya gitmek sadece eylemde önemli değildi. Folklorde de  banya ile ilgili  pek çok büyülü inanış vardı. Banya doğum yapılan temiz, ılık, mahrem ve kutsal alandı; 4...

VASİLİ GRİGORYEVİÇ ZAYTSEV

Resim
  Vasili Grigoryeviç Zaytsev, ya da Vasya 23 Mart 1915'te Rusya Çelyabinks Oblastı, Yeleninka'da küçük bir köyde doğmuştur.  Çocukluğunda dedesi ve abisi gibi  avcılık yapan Stalingrad'da önemli bir isim olacağından habersiz Vasili, daha o zamandan usta bir nişancı olmuştur. 12 yaşındayken 4kg'den daha ağır olan av tüfeğiyle ormanda gördüğü kurtun doğru açıya girmesini beklemiş ve tek atışta avını yere sermiştir. II. Dünya Savaşı'nın meşhur keskin nişancılarından Vasili Zaytsev'in, Stalingrad Panorama Müzesi'nde sergilenen Mosin Nagant marka tüfeği. Tam bir vatansever olan Zaytsev, 22 yaşında Sovyetler Birliği donanmasına katılmış, 1942'de Almanya'nın Sovyetler Birliği'ne savaş açmasıyla Stalingrad'da savaşmaya gönüllü olmuştur. Savunmanın ilk günlerinde avlanma yeteneklerini şehrin harabelerine uyarlamış ve bu sayede komutanın dikkatini çekmiştir. Komutan, Zaytsev'den b ulundukları bölgedeki binanın penceresinden yaklaşık 800 metre ilerd...

Hayalet toplama kampı: Gulag

Resim
GULAG Nedir?  GULAG: Sovyetler Birliği’nde tutukluların bedava iş gücünden yararlanarak hayata koymak istedikleri projeleri ekonomik maliyet bakımından en aşağı indirgeyerek yerine getiren toplama kamplarıdır. Gulag bir kısaltmadır: Glavnoye Upravleniye Lagorey yani Ana Kamp İdaresi’dir (Applebaum: 2008: XV). Soljenitsin GULAG’ı kanalizasyona ve dehşetin kutbuna benzetmiştir. Yine Soljenitsin’e göre GULAG, “… Ana ülkenin bağrında kuruludur. İkisi iç içe sarmaş dolaştır. Takım Adaları ana ülkenin şehirlerine, sokaklarına hâkim olmuş, nüfuzunu her tarafa yaymış olmasına rağmen birçokları için bilinmez kalmayı başarmıştır …” (Soljenitsin, 1974 ). Bu belirsizliğin nedeni çok açıktır: Sovyet toplama kamplarının yaşamı diğer toplama kamplarının yaşamına oranla çok gizli tutulmuştur. Arşivler kapalıdır. Kamp alanlarına giriş yasaktır ve kaynaklar da doğal olarak yetersizdir. Buradaki yaşamı ancak kamptan kurtulanların edebi kanıtlarına ve yayınlanan belgelere dayanarak anlatabiliriz. Bu g...

Saint Petersburg’un Doğuşu

Resim
  Rusya, İsveç ile savaş halindeyken bir grup Rus atlısı Neva Nehri’nin Baltık Denizi’ne döküldüğü bataklık araziye doğru ilerlemekteydi. Atlıların başındaki çar denize akan bu geniş nehrin görüntüsüne hayran kaldı ve turbayı haç şeklinde bataklığa saplayarak: “ Şehir burada olacak!” dedi. Bölge Petro hariç herkes için oldukça uygunsuzdu. Bu karamsar, çamur arazi ilkbaharda eriyen karları da içine alarak bir çamur yığını haline dönüşüyordu ve bu durum insan yaşamı için uygun değildi. Burada yaşayanlar ayılar ve kurtlardı. 1709-1710 İsveç zaferinin ardından bölgenin kontrolü garantilenmiş ve Petro’nun sıkı emirleri ve sıkı çalışan işçileriyle şehir yeni bir şekil almaya başlamıştı. Kafkasya ve Sibirya’dan gelen yaklaşık çeyrek milyon serf ve askere iş dağılımı verilmişti: Ormanı temizlemek, kanal kazmak, yolları döşemek ve sarayları yükseltmek bunlardan bazılarıydı. İlk zamanlarda işler ilkel aletlerle yapılmaktaydı. Kısa bir zaman sonra ise taşa olan ihtiyaçtan hızlı bir şekilde tu...

YANLIŞ BATILILAŞMANIN ETKİSİYLE RUS RUHUNUN OLUŞUMU

  Aydınlanma Çağı ya da Diyalektik Çağ dediğimiz dönem ilk olarak Avrupa’da baş göstermiş olsa da, Avrupa ile sınırlı kalmamış; aklın kullanılmasıyla doğru bilgiye ulaşılma düşüncesi tüm dünyayı zamanla etkisi altına almıştır. Avrupalılaşma, Batılılaşma ya da Modernleşme süreci her alanda ve her anlamıyla olumlu bir gelişme göstermemiştir. Yazımızda daha çok “Yanlış Batılılaşma”nın etkilerini ele alacağız. Rusya’nın da Aydınlanma dönemi ile tanışması Petro dönemi ile başlamıştır. Eskiden süregelen Moskova’nın kilise merkezli medeniyeti Rus insanının hayatında “merkez” konumundan çıkmıştır. Rus insanı için Avrupalı olmak imkânsızdı, zaten istenilen de olmak değil görünmekti. Tiyatro aracılığıyla Avrupalı görünmek sürekli gösteriliyordu. Avrupalı Rus düşüncesi Büyük Petro ile başlamıştı. Kendisini ve aristokrasisini Avrupalı biçimde yeniden tasarlamıştı. Rus insanını olduğundan farklı gösterecek görgü kuralları kitabı Petro’nun Almanca orijinalinden Rusçaya uyarladığı ve eklemelerde...

SERGEY VOLKONSKI ve GANJ'IN KIZI

Resim
    Sergey Volkonski, 1788 yılında Rusya'nın eski soylu ailelerinden birinde dünyaya gelmişti. Volkonskiler, Moskova'nın Moğol akınlarına karşı özgürlük rolüyle şeref elde etmiş ve hanedana ismini veren Volkona Nehri kıyısında geniş bir araziyle ödüllendirilmişlerdi. Moskova İmparatorluğu büyüdükçe paralel olarak Volkonskiler de büyüyordu. Tipik bir saray adamı şeklinde yetişen Volkonski'nin çevresinden farklı bir şekilde "demokratik düşünme"sine neden olan şey Napoleon'un işgali ve bu isgalde cagdaslarının Fransız yanlı olması onu vatanını hiçbir çıkar gözetmeksizin salt vatan aşkıyla yanıp tutuşan köylü askerlere yakınlaştırmıştı. Sıradan halkın vatan sever ruhundan etkilenen Volkonski ve arkadaşları, eski sistemin sert disiplin anlayışını terk etmişler, köylü askerlere okuma yazma öğretmek için saha okulları kurmuşlar ve serfliğin kaldırılmasını dile getirmişler, köylülerin sosyal haklarının olduğunu savunan tartışma grupları kurmuşlardır. Savaştan sonra ...